Atopowe zapalenie skóry a depresja. Jak AZS wpływa na psychikę?
Dla cierpiących na atopowe zapalenie skóry codzienność jest prawdziwym wyzwaniem. Uporczywy świąd powoduje rozdrażnienie i nie daje w nocy zasnąć. Na skórze tworzą się nieestetyczne zaczerwienienia i wysypka, które w dodatku bolą i pieką. Nic więc dziwnego, że doświadczanie tych przykrych objawów przekłada się na stan psychiczny chorego i może nawet prowadzić do rozwoju depresji.
Potwierdzają to badania: wśród atopików istnieje większe ryzyko występowania depresji, niż w populacji osób, które nie mają tej choroby. Obecnie na zaburzenia depresyjne lub lękowe choruje ponad 30% pacjentów z AZS.
Spis treści:
- Atopowe zapalenie skóry – choroba, która wpływa na całe życie pacjenta
- Objawy AZS bywają trudne w leczeniu
- AZS u dzieci to ogromny stres związany z chorobą
- Młodzież z AZS jest w złym stanie emocjonalnym
- Z czym muszą mierzyć się pacjenci cierpiący na atopowe zapalenie skóry w wieku dorosłym?
- Jak objawia się depresja?
- Jak radzić sobie z AZS i depresją?
- Jak pomóc dziecku z AZS?
- Atopicin – dermokosmetyki, które pomagają znosić dyskomfort w AZS
- Podsumowanie
- FAQ
Atopowe zapalenie skóry – choroba, która wpływa na całe życie pacjenta
Aby zrozumieć AZS, trzeba zwrócić uwagę na problemy, z jakimi każdego dnia muszą mierzyć się pacjenci. Trudno mówić o normalnym funkcjonowaniu, gdy skóra tak nieznośnie swędzi, że nie można się powstrzymać od drapania. Jeszcze gorzej, kiedy inni ludzie upominają osobę z AZS, aby się nie drapała, nie rozumiejąc, że nie zawsze jest to od niej zależne.
W nocy świąd nie pozwala wypocząć, co przekłada się na pogorszenie koncentracji w dzień i bycie mniej wydajnym w szkole i pracy. Niewsypanie często też prowadzi do drażliwości i odczuwania niepokoju. W końcu wpędza chorych w przewlekłe zmęczenie, czyli stan, w którym każda czynność wydaje się być trudna do wykonania, a zwykłe zadania stają się zbyt wyczerpujące.
A chorzy na AZS muszą codziennie sięgać po emolienty, czyli specjalne kosmetyki natłuszczające. Jest to czasochłonne, zwłaszcza, że po posmarowaniu całego ciała trzeba jeszcze trochę odczekać, aż krem czy maść się wchłonie. Aplikację emolientów należy powtarzać przynajmniej 2-3 razy dziennie, a w przypadku zaostrzeń nawet częściej! W dodatku wiele osób musi jeszcze zaaplikować na skórę leki przeciwzapalne, np. kortykosteroidy. Taka rutyna z czasem może okazać się męcząca, jednak nie można z niej zrezygnować, aby nie pogorszyć kondycji skóry.
Z powodu odczuwanego dyskomfortu oraz wyglądu skóry, która jest czerwona, łuszcząca i pokryta sączącymi się pęcherzykami, u chorych dochodzi do obniżenia poczucia własnej wartości. Mogą zacząć unikać sytuacji społecznych, zwłaszcza gdy wcześniej spotkali się z negatywnymi reakcjami i brakiem wsparcia. Rezygnacja z wielu aspektów życia społecznego obniża jakość życia i sprawia, że chorzy czują się wykluczeni i odrzuceni.
Objawy AZS bywają trudne w leczeniu
Większość atopików ma łagodną postać AZS. U tych pacjentów zmiany skórne ustępują pod wpływem samego leczenia miejscowego. W trudniejszej sytuacji są osoby, które zmagają się z ciężkim przebiegiem choroby. Gdy standardowe leczenie nie przynosi oczekiwanej poprawy, czują się bezsilni. Wdrożenie leczenia systemowego może się wiązać ze skutkami ubocznymi, np. problemami ze strony układu pokarmowego. Czasami nawet to nie działa, i wtedy pacjenci mogą próbować się zakwalifikować na leczenie biologiczne dupilumabem. Jednak dostęp do leczenia biologicznego może być ograniczony i pacjent musi spełniać ściśle określone kryteria, aby z niego skorzystać. Dlatego osoby z ciężką postacią AZS są jeszcze bardziej podatne na rozwój zaburzeń depresyjnych i nerwicowych.
ATOPICIN
Skuteczny zestaw dermokosmetyków łagodzących objawy AZS
AZS u dzieci to ogromny stres związany z chorobą
A choroba stanowi źródło stresu zarówno dla samego dziecka, jak i dla jego rodziców. Najmłodsze dzieci płaczą i złoszczą się z powodu bólu i swędzenia, zaś rodzicom ciężko jest patrzeć na ich cierpienie. Życie całej rodziny staje się podporządkowane walce z chorobą, przez co pojawia się w nim więcej niepokoju i napięć.
Atopowe zapalenie skóry może mieć wpływ na życie dziecka na każdym etapie rozwoju. Już od najmłodszych lat dziecko mierzy się ze złością i frustracją z powodu zmian chorobowych i doświadcza wysokiego poziomu stresu. Może czuć się gorsze od innych. Niestety nierzadkie są sytuacje, gdy przez swój wygląd dziecko jest stygmatyzowane. Bywa wyśmiewane przez rówieśników lub spotyka się z tym, że inne dzieci reagują strachem lub odrazą na widoczne objawy choroby. Bez grupy wsparcia dziecko może mieć niższą samoocenę.
Aby poradzić sobie z problemami, wiele dzieci stosuje strategię unikania. Zaczyna na przykład rezygnować z różnych aktywności społecznych. W ten sposób może też próbować uniknąć czynników, które wpływają na zaostrzenie choroby, m.in. alergenów, potu, stresu. Jednak izolując się od otoczenia, dziecko nie nabywa ważnych umiejętności społecznych i czuje się osamotnione.
Ponadto u dzieci z AZS częściej chorują na ADHD (zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi). Zwiększone ryzyko tej choroby wynika głównie z zaburzeń snu oraz nasilonego świądu.
Młodzież z AZS jest w złym stanie emocjonalnym
W trudnej sytuacji są też nastolatki z wypryskiem atopowym. Mając już wiele przykrych doświadczeń z ciągle nawracającą chorobą, żyją w lęku przed kolejnymi zaostrzeniami. Martwią się również tym, jak zostaną odebrani przez innych. Badanie przeprowadzone przez Polskie Towarzystwo Chorób Atopowych w roku 2021 wykazało, że niemalże 83% ankietowanych odczuwa wstyd z powodu wyglądu swojej skóry, a 81% obawia się reakcji swoich rówieśników. Większość z nich ma też objawy będące symptomami diagnostycznymi depresji.
Z czym muszą mierzyć się pacjenci cierpiący na atopowe zapalenie skóry w wieku dorosłym?
Dorosłe osoby również mogą chorować na AZS. Nie pozostaje to bez wpływu na ich codzienne życie. W związku z AZS mogą mieć trudności z utrzymaniem pracy, a z uwagi na konieczność stosowania specjalnej pielęgnacji i leczenia ponoszą dodatkowe koszty. Ponadto niektórzy chorują na inne schorzenia wynikające z atopii, np. astmę oskrzelową czy alergie pokarmowe, co tylko komplikuje ich problemy. Ciężkość objawów, jakich doświadczają koreluje z ryzykiem depresji – najbardziej narażeni na jej rozwój są te osoby, które zmagają się z umiarkowaną lub ciężką postacią AZS.
Jak objawia się depresja?
Depresja to coś więcej niż chwilowe uczucie smutku. Stanowi poważne zaburzenie nastroju, które wpływa negatywnie na codzienne funkcjonowanie pacjentów cierpiących na tę chorobę. Można ją podejrzewać, gdy przez ponad dwa tygodnie utrzymują się takie objawy, jak:
- obniżony nastrój,
- płaczliwość,
- brak energii,
- spowolnienie psychoruchowe,
- utrata przyjemności z zajęć, które dotąd sprawiały radość,
- rozdrażnienie,
- autoagresja,
- spadek lub wzrost apetytu,
- bezsenność lub nadmierna senność,
- myśli samobójcze.
Diagnostyką i leczeniem depresji zajmuje się lekarz psychiatra. Ważne, by osoby zmagające się z zaburzeniami nastroju jak najszybciej uzyskały specjalistyczną pomoc.
Jak radzić sobie z AZS i depresją?
Aby lepiej funkcjonować w obliczu tych dwóch poważnych chorób, warto zacząć od koncentracji na tym, na co ma się wpływ. Oto wskazówki, które mogą pomóc.
Udaj się do lekarza. | Pierwszym i najważniejszym krokiem będzie udanie się do specjalisty od zdrowia psychicznego oraz specjalisty dermatologii, którzy dobiorą odpowiednie leczenie i zapewnią wsparcie. Warto skrupulatnie przestrzegać ich zaleceń, aby uzyskać kontrolę nad objawami. |
Zatroszcz się o swoją skórę. | Kluczowe są zwłaszcza zalecenia odnośnie właściwej pielęgnacji skóry. Regularne stosowanie emolientów przyczynia się do poprawy stanu skóry, a nawet zmniejsza konieczność sięgania po leki.
|
Redukuj stres. | Należy również zadbać o odpowiednią ilość wypoczynku. Po nieprzespanej nocy warto poświęcić czas na drzemkę w ciągu dnia, aby zredukować poziom hormonów stresu. Dobrze jest też sięgnąć po różne techniki radzenia sobie ze stresem, np. trening autogenny Schultza, medytację czy ulubioną aktywność fizyczną.
|
Myśl o sobie dobrze. | Warto pracować nad samoakceptacją. Zamiast postrzegać się tylko przez pryzmat osoby chorej, należy skupiać się na swoich mocnych stronach i rozwijać swoje zainteresowania. A jeśli trudno jest nam zachowywać pozytywne nastawienie, właściwe jest skorzystanie z psychoterapii lub poszukanie grupy wsparcia.
|
ATOPICIN
Skuteczny zestaw dermokosmetyków łagodzących objawy AZS
Jak pomóc dziecku z AZS?
Rodzice małych atopików mogą zrobić wiele, aby ulżyć dziecku. Przede wszystkim powinni pamiętać o tym, by w ciągu dnia kilka razy natłuścić skórę dziecka specjalnymi kosmetykami, pozbawionymi drażniących substancji. Należy to robić również w okresie remisji. Trzeba też unikać narażania dziecka na alergeny, wysokie temperatury czy suche powietrze.
Jednak rodzice powinni również zatroszczyć się o dziecko również w zakresie emocjonalnym. Powinni okazywać mu empatię i cierpliwość oraz zachęcać do dzielenia się swoimi myślami. Dobrze byłoby także, gdyby starali się odwracać uwagę dziecka od przykrych objawów i angażowali je w różne aktywności, np. gry, zabawy czy zajęcia kreatywne, które sprawiają mu przyjemność. Wreszcie, powinni pomóc dziecku w zaadaptowaniu się do życia z chorobą. Odpowiednio do wieku i możliwości dziecka, powinni zlecać mu różne obowiązki, np. związane z pielęgnacją czy przestrzeganiem diety. Dzięki temu dziecko nauczy się samoopieki oraz zyska poczucie kontroli nad chorobą.
Atopicin – dermokosmetyki, które pomagają znosić dyskomfort w AZS
Dermokosmetyki Atopicin to produkty stworzone specjalnie z myślą o potrzebach skóry atopowej. Otulają ją natłuszczającą warstwą, która chroni przed utratą nawilżenia oraz zmniejsza negatywny wpływ czynników zewnętrznych. Łagodzą też uczucie dyskomfortu w postaci swędzenia, pieczenia czy napięcia skóry. Przy regularnym stosowaniu można dostrzec zmniejszenie szorstkości i suchości skóry oraz zniwelowanie podrażnień.
W dermokosmetykach Atopicin zawarto składniki pochodzenia naturalnego, które są delikatne dla skóry i poprawiają jej kondycję. To przykładowo: masło shea, mocznik, olej lniany, witamina E, pantenol, olej z czarnuszki, jak i wiele innych komponentów o dobroczynnym działaniu.
Podsumowanie
Atopowe zapalenie skóry to nawrotowe schorzenie, które może powodować sporą frustrację u chorego i źle wpływać na jego stan psychiczny. W efekcie może nawet doprowadzić do poważnych zaburzeń nastroju. Warto jednak pamiętać o tym, że nikt nie jest skazany na samotną walkę z chorobą. Skorzystanie ze wsparcia specjalistów oraz poszukanie osób doświadczających podobnych emocji, jak również popracowanie nad samoakceptacją pomoże nabrać sił i poczuć się lepiej.
FAQ
1. Czy AZS to choroba psychosomatyczna?
Tak, co oznacza, że na przebieg choroby wpływa również stan emocjonalny chorego oraz stres, jakiego doświadcza.
2. Od czego można dostać AZS?
Choroba rozwija się na skutek wspólnego oddziaływania czynników genetycznych i środowiskowych oraz zaburzeń w funkcjonowaniu układu immunologicznego.
3. Jak zadbać o kondycję psychiczną przy AZS?
Warto koncentrować się na leczeniu i pielęgnacji, aby zmniejszyć fizyczne objawy choroby, co przełoży się na lepsze samopoczucie. Ponadto dobrze jest dzielić się swoimi doświadczeniami z innymi ludźmi i korzystać z ich wsparcia, a w razie potrzeby sięgnąć po profesjonalną pomoc psychologiczną.
Bibliografia:
1. Bartoszek B. Atopowe zapalenie skóry (AZS) jako choroba psychosomatyczna: analiza badań. Studia z Psychologii w KUL, tom 16, red. O. Gorbaniuk, B. Kostrubiec-Wojtachnio, D. Musiał, M. Wiechetek Lublin, Wyd. KUL 2010, s. 57-74. 6
2. Kasznia – Kocot J, Reichmann K, Wypych – Ślusarska A. Wybrane aspekty jakości życia w atopowym zapaleniu skóry. Medycyna Środowiskowa 17(2)/ 2014, s. 42-51
3. Silny W i in.: Atopowe zapalenie skóry – współczesne poglądy na patomechanizm oraz metody postępowania diagnostyczno-leczniczego. Stanowisko grupy specjalistów Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Post Dermatol Alergol 2010; XXVII, 5: 365–383