Atopowe zapalenie skóry u dzieci. Jak wygląda AZS?

Atopowe zapalenie skóry u dzieci to powszechny problem, który diagnozowany jest nawet u 20% małych pacjentów, podczas gdy u osób dorosłych występuje zaledwie w 1-3% populacji. Ta przewlekła choroba skóry potrafi uprzykrzyć życie, jednak dzięki leczeniu i właściwej pielęgnacji można sobie z nią lepiej radzić. Z tego artykułu dowiesz się, jak rozpoznać AZS u Twojego dziecka oraz jak walczyć z przykrymi objawami.

Spis treści:

1. Przyczyny atopowego zapalenia skóry u dzieci. Czym jest atopia?
2. Objawy AZS u dzieci
3. Jak rozpoznać atopowe zapalenie skóry u dzieci i niemowląt?
4. Jak złagodzić objawy AZS u dzieci?
5. Pielęgnacja skóry atopowej – jak zadbać o skórę dziecka z AZS?
6. Przyjazne dla skóry z AZS dermokosmetyki Atopicin
7. Atopowe zapalenie skóry u dzieci. Czy objawy choroby miną wraz z wiekiem?
8. Czy można zmniejszyć ryzyko zachorowania dziecka na AZS?
9. Podsumowanie
10. FAQ

Przyczyny atopowego zapalenia skóry u dzieci. Czym jest atopia?

Co powoduje atopowe zapalenie skóry u dzieci? Przyczyny choroby zebraliśmy w poniższej tabeli.

Najczęściej AZS uwarunkowane jest genetycznie. Atopia, czyli skłonność do rozwijania reakcji alergicznej po kontakcie z różnymi substancjami, które nie są szkodliwe dla zdrowych ludzi, jest dziedziczna.

Objawy choroby mogą się też wyzwolić lub zaostrzyć pod wpływem różnych alergenów – np. pyłków roślin, roztoczy, białek mleka krowiego. Jeśli chodzi o te ostatnie, to zauważono, że ryzyko zachorowania dziecka na AZS wzrasta wskutek podawania niemowlęciu sztucznego mleka – od momentu urodzenia lub zanim ukończy 4. miesiąc życia.

Objawy AZS u dzieci

Pierwsze objawy atopowego zapalenia skóry u dzieci mogą pojawić się już w wieku niemowlęcym, przed ukończeniem szóstego miesiąca życia. W większości przypadków choroba ma swój początek przed 5. rokiem życia dziecka.

Wczesne objawy choroby u dzieci to przede wszystkim silny świąd skóry. Małe dziecko będzie się drapać i będzie niespokojne. Kolejny objaw to zaczerwienienie i suchość skóry. U najmłodszych pacjentów obserwuje się wysypkę, złożoną z grudek oraz pęcherzyków, która występuje głównie na policzkach, za uszami i na owłosionej skórze głowy. W starszej grupie wiekowej objawy pojawiają się także w zgięciach łokci i kolan, na dłoniach i stopach.

Lokalizacja zmian w atopowym zapaleniu skóry jest bardzo charakterystyczna i zależna od wieku dziecka. Natomiast przebieg choroby może być indywidualny. Czasami są to niewielkie zmiany, innym razem poważne zmiany skórne, obejmujące rozległe powierzchnie ciała – mówi Karolina Formela, kosmetolog

AZS ma charakter przewlekły. Ostra faza choroby wiąże się z występowaniem ognisk rumieniowych, które są wyraźnie odgraniczone od skóry otoczenia. U dzieci cierpiących na AZS dodatkowo mogą występować także inne choroby atopowe – astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek czy alergiczny nieżyt nosa.

Jak rozpoznać atopowe zapalenie skóry u dzieci i niemowląt?

Jeśli dostrzegamy u dziecka niepokojące zmiany skórne oraz ślady po nadmiernym drapaniu, powinniśmy udać się do lekarza. Dermatolog postawi odpowiednie rozpoznanie na podstawie wywiadu oraz zbadania skóry dziecka. W przypadku dzieci powyżej 4. roku życia przeprowadza się również skórne testy punktowe, pozwalające na wykrycie alergenów. U niemowląt i dzieci przed ukończeniem 4. roku życia można wykonać badania z krwi, aby oznaczyć poziom przeciwciał IgE.

Jak złagodzić objawy AZS u dzieci?

Leczenie dziecka z atopowym zapaleniem skóry dobierane jest w zależności od nasilenia objawów. Stosowane są różne metody farmakologiczne i niefarmakologiczne, które pozwalają ograniczyć stan zapalny i złagodzić świąd. Wysoką skuteczność mają glikokortykosteroidy miejscowe, które prowadzą do szybkiego ustąpienia objawów. U małych dzieci muszą być jednak stosowane z dużą ostrożnością.

Konieczność sięgania po maści sterydowe można na szczęście zmniejszyć, korzystając z innych metod leczenia AZS. Na przykład poprzez unikanie kontaktu dziecka z alergenami. Jeśli okaże się, że jakiś składnik pokarmowy lub kosmetyczny nasila objawy, należy go jak najszybciej wyeliminować. Lekarz może też zalecić przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, działających przeciwzapalnie i redukujących świąd.

U starszych dzieci (powyżej 10. roku życia) możliwa jest fototerapia, która ma dobrą skuteczność.

Wszystkie wymienione wyżej sposoby terapii to przykłady leczenia objawowego AZS. Jedyną dostępną metodą przyczynowego leczenia tej choroby jest swoista immunoterapia alergenowa, czyli odczulanie.

Trzeba też wiedzieć, że ważną rolę w zmniejszaniu i profilaktyce objawów AZS odgrywają emolienty – nawilżające kremy, maści i balsamy, które, gdy są regularnie stosowane, wyraźnie redukują potrzebę sięgania po glikokortykosteroidy miejscowe.

Pielęgnacja skóry atopowej – jak zadbać o skórę dziecka z AZS?

Prawidłowa pielęgnacja skóry chorego dziecka jest podstawowym zaleceniem w AZS. Atopowe zapalenie skóry to choroba związana z defektem bariery naskórkowej, która ma nieprawidłową strukturę i nie spełnia prawidłowo swoich funkcji. Celem pielęgnacji skóry atopowej jest zatem odbudowa i wzmocnienie warstwy ochronnej skóry, co pozwala zmniejszyć jej suchość oraz swędzenie.

Do pielęgnacji należy używać preparatów o silnych właściwościach nawilżających i natłuszczających. Należy nimi smarować skórę 3-4 razy dziennie, w tym po kąpieli. Do mycia dziecka powinno się używać łagodnych produktów, które nie wysuszają ani nie podrażniają skóry – wykluczone są mydła i żele zawierające silne detergenty. Kąpiel nie powinna trwać za długo i trzeba też pamiętać o odpowiedniej temperaturze wody, nieprzekraczającej 37 stopni.

Warto wybierać emolienty bazujące na naturalnych składnikach aktywnych. Wiele z nich jest dobrze tolerowanych przez delikatną skórę atopików i dobroczynnie wpływa na jej kondycję.

Przyjazne dla skóry z AZS dermokosmetyki Atopicin

Wiele metod zawiodło, więc postawiłam na naturalne sposoby. Zaczęłam używać dermokosmetyków Atopicin dla mojej starszej córki. To było to, czerwone, suche placki szybko znikły i w końcu mamy spokój – pisze pani Daria z Poznania

Z serią dermokosmetyków Atopicin* codzienne dbanie o skórę z AZS stanie się łatwiejsze. Są to produkty emoliencyjne oparte na naturalnych składnikach aktywnych. Preparaty uzupełniają i odbudowują warstwę lipidową naskórka. Pomagają przesuszonej skórze odzyskać nawilżenie, redukują świąd oraz zapobiegają uszkodzeniom.

*o stosowanie produktów u dzieci należy pytać lekarza

Zestaw obejmuje całą gamę produktów:

• szampon,
• krem na dzień,
• krem na noc,
• olejek myjący do twarzy,
• krem pod oczy i na powieki,
• balsam do mycia ciała,
• balsam natłuszczający do ciała,
• mazidło do suchej skóry.

W składzie dermokosmetyków Atopicin znajdziemy między innymi:

• naturalne oleje – np. jojoba, lniany, arganowy – które uzupełniają braki lipidów w naskórku i tworzą cienką warstwę ochronną na powierzchni skóry,
• naturalne masła – shea, cupuacu – natłuszczają skórę i zamykają w niej nawilżenie, a także chronią przed działaniem czynników zewnętrznych,
• mocznik – wspomaga wiązanie wilgoci w skórze,
• Neutrazen – jest substancją o działaniu przeciwzapalnym, łagodzi podrażnienia oraz uczucie swędzenia i pieczenia skóry,
• witaminę E – przyśpiesza regenerację uszkodzonej i podrażnionej skóry.

Dermokosmetyki Atopicin są dedykowane skórze bardzo wrażliwej, suchej, ze skłonnością do alergii i podrażnień. Ich składy są dość proste – zawierają tylko niezbędne substancje, aby do minimum ograniczyć ryzyko podrażnienia skóry.

Cieszę się, że po wielu próbach i błędach w końcu znalazłam skuteczne rozwiązanie na AZS u mojego dziecka. Do tej pory nic nie pomagało lub efekty były krótkotrwałe i ciągle musiałam szukać czegoś nowego. Na szczęście dermokosmetyki Atopicin przyniosły poprawę, jakiej oczekiwałam – pisze pani Angelika z Jaworzna

Atopowe zapalenie skóry u dzieci. Czy objawy choroby miną wraz z wiekiem?

Rodzice dziecka cierpiącego na atopowe zapalenie skóry mogą się zastanawiać, czy istnieje szansa, że ich dziecko wyrośnie z tej choroby. Niestety nie da się tego przewidzieć. Trzeba pamiętać o tym, że atopowe zapalenie skóry jest chorobą przewlekłą i nawrotową. Rzeczywiście w niektórych przypadkach obserwuje się, że po okresie dojrzewania zmiany atopowe ustępują. Według statystyk dzieje się tak w ok. 40-55% przypadków. Wciąż pozostaje jednak pewna liczba dzieci, u których nie dojdzie do samoistnego wyleczenia. U niewielkiej części osób AZS trwa przez całe życie.

Czy można zmniejszyć ryzyko zachorowania dziecka na AZS?

Jak już zostało wspomniane, atopowe zapalenie skóry jest chorobą dziedziczną. Ryzyko, że dojdzie do zachorowania dziecka wynosi 40%, gdy jeden rodzic choruje na AZS i 60%, gdy obydwoje rodziców choruje. W rodzinach, w których są przypadki choroby, warto pomyśleć o objęciu noworodków i niemowląt profilaktyką. W jej zakres wchodzi karmienie dziecka piersią przez co najmniej 4 miesiące, chronienie go przed ekspozycją na alergeny kurzu, unikanie zbyt długich kąpieli i stosowanie delikatnych kosmetyków.

Podsumowanie

Atopowe zapalenie skóry u dzieci występuje jako jedna z najczęstszych dermatoz. Choroba obniża jakość życia dziecka, powodując u niego dyskomfort i trudności w zasypianiu. Leczenie atopowego zapalenia skóry polega na walce z symptomami choroby. W celu zmniejszenia stanu zapalnego skóry stosuje się leki zalecone przez specjalistę. Duże znaczenie w łagodzeniu objawów ma również odpowiednie zatroszczenie się o skórę i unikanie alergenów.

FAQ

1. Skąd się bierze atopowe zapalenie skóry u dzieci? Jak sobie z nim radzić?

Atopowe zapalenie skóry zwykle ma podłoże dziedziczne. Rolę w rozwoju choroby odgrywają również czynniki środowiskowe. Leczenie objawów AZS u dzieci polega na stosowaniu różnych metod farmakologicznych i niefarmakologicznych. Najważniejszym zaleceniem jest regularne natłuszczanie i nawilżanie skóry. Warto wybierać emoliencyjne dermokosmetyki z naturalnymi składnikami, które nawilżą i ukoją skórę dziecka – jak np. Atopicin.

2. Czym smarować atopowe zapalenie skóry u dzieci?

Do smarowania skóry małych atopików warto używać naturalnych balsamów i kremów przeznaczonych dla skóry atopowej. Pamiętajmy, że balsam czy krem na atopowe zapalenie skóry dla dzieci musi być pozbawiony substancji uczulających i drażniących, dlatego zanim zdecydujemy się na zakup, sprawdźmy skład interesującego nas kosmetyku.

3. Co pogarsza atopowe zapalenie skóry?

Jednym z czynników nasilających AZS może być noszenie ciasnych ubrań z syntetycznych materiałów, ponieważ tworzywo bezpośrednio przylegające do skóry podrażnia ją. Dodatkowo syntetyczne materiały sprzyjają poceniu, przez co zmiany skórne mogą się nasilać. Niezależnie od tego, czy ubrania są przyczyną choroby czy nie, warto stosować naturalne dermokosmetyki, które poprawią kondycję skóry.

4. Czego nie może jeść dziecko z atopowym zapaleniem skóry?

Niektóre pokarmy (np. seler, orzechy, marchew) są bardzo silnymi alergenami, które powodują natychmiastowe wystąpienie lub nasilenie istniejących objawów atopowego zapalenia skóry. Ich wyeliminowanie powoduje zazwyczaj złagodzenie choroby. Bez badań diagnostycznych trudno jest jednak jednoznacznie stwierdzić, czy dany produkt żywnościowy uczula. Dzieci z potwierdzoną alergią pokarmową wymagają diety eliminacyjnej, ale także odpowiedniej pielęgnacji skóry, opartej na łagodnych, najlepiej naturalnych dermokosmetykach.

---

Bibliografia

1. Leung AK, Hon KL, Robson WL: Atopic dermatitis. Adv Pediatr 2007; 54: 241-73
2. Akdis CA, Akdis M, Bieber T, et al.: Diagnosis and treatment of atopic dermatitis in children and adults: European Academy of Allergology and Clinical Immunology/American Academy of Allergy, Asthma and Immunology/PRACTALL Consensus Report. J Allergy Clin Immunol 2006
3. Jurzak M, Rudyk A: Składniki aktywne kosmetyków i dermokosmetyków stosowane w pielęgnacji skóry z atopowym zapaleniem, [w:] Stan skóry wykładnikiem stanu zdrowia. (red.) Anna Goździalska, Jerzy Jaśkiewicz. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, 2012
4. Fluhr JW, Pfisterer S, Gloor M: Direct comparison of skin physiology in children and adults with bioengineering methods. Pediatr. Dermatol. 2000; 17: 436–439